30-4 Giỗ Ba - Ngày định mệnh

Ba tôi mất nhằm ngày 19 tháng 3 âm lịch năm 1983, tôi không nhớ rõ là trước hay sau ngày 30 tháng 4 vài ngày gì đó, nên mẹ tôi quyết định chọn ngày giỗ cho Ba tôi là ngày 30/4, trước tiên là dễ nhớ và sau là vì ngày đó anh, chị em tôi được nghỉ làm, nghỉ học xúm xít về nhà cho đông đủ, chỉ vậy thôi, chứ không có ý tưởng gì khác cả.

Cũng vào ngày này, 1 năm trước ngày Ba mất, trong đợt ân xá nhân dịp 30/4/1982, ba tôi được trả về đoàn tựu với gia đình sau 7 năm lao lý. Ngày ông về, cả nhà nhìn ông ai cũng lặng người...ôm chầm ba thật chặt và cứ thế để mặc những giọt nước mắt đua nhau tuôn trào , mặt ai cũng ướt đẫm gượng nói, gượng cười, trả lời những câu hỏi của Ba.

Ba cười thật tươi, ôm chúng tôi và hôn hết mấy đứa từ nhỏ đến lớn, ba hỏi chúng tôi những câu thật dí dõm, và trả lời lại chúng tôi thật hài hước...sau này anh, chị em nhớ lại mới biết là lúc ấy ba cố tình tạo cho bầu không khí vui nhộn lên.
Nhìn dáng dấp gầy gò, cao dong dõng của ba, mọi người ai cũng đau lòng, mặc dù trước đó ba tôi không thuộc dạng mập mạp, ba ốm và lưng hơi còm 1 chút cho nên ba có biệt danh là ông "Sáo Còm", nhưng ba rất bảnh bao, khỏe mạnh chứ không gầy guộc trơ xương như bây giờ, lưng ba đã còm giờ càng còm hơn, duy chỉ có nụ cười và ánh mắt biết nói của Ba vẫn như ngày nào.

Ba và tôi -1968 (sao tôi khóc nhỉ???)

Hồi ba đi, 1 năm sau, nhà tôi bị quản lý, mẹ được bà ngoại cho miếng ruộng trong vùng giải phóng sâu tận cùng của Hậu giang giáp với Kiên giang. Nhờ mấy cậu giúp đem ghe qua VL, dỡ lén cái gác, chở về quê dựng lên được 1 căn nhà nhỏ đủ để che nắng, che mưa.

Cả nhà trừ có 1 người chị và tôi ở lại VL, còn lại đều về quê hết, ở quê không có cấp 2 nên tôi theo chị N, lúc ấy đang đi dạy ở 1 huyện nhỏ VL để học.
Mấy anh chị khác đều phải nghỉ học, về quê làm ruộng với mẹ tôi, vừa bước chân lên miếng đất của mình, đã thấy có 1 nhà lá nhỏ mọc lên tự hồi nào, chủ của nó nghe nói là du kích xã.
Mẹ tôi, người đàn bà chỉ suốt ngày quanh quẩn trong nhà nuôi dạy bầy con chục đứa, mỗi lần đi chợ là xĩu, giờ đây phải đối mặt với ruộng đồng, cày sâu cuốc bẩm.
Khoảng thời gian đầu gia đình tôi chật vật lắm, trồng cây gì ra cũng bị phá, anh tôi trồng cặp theo bờ kinh 1 hàng dừa, mới nhú chồi xanh mượt thì sáng ra chỉ thấy còn trơ những gốc, chuối cũng vậy, còn khoai lang thì bị đào củ lên ăn trước. Nuôi được bầy gà , cả nhà ai cũng nâng niu, nhưng chỉ mới vừa thành những chú gà giò tung tăng thì biến mất dần , tìm không thấy xác.
Dạo ấy, cứ mỗi buổi chiều là tên du kích nhà bên trải chiếu ra sân ngồi nhậu, nhậu xong liền kêu cả bầy con ra nằm sắp lớp , rồi vừa cầm roi vừa nhịp nhịp la lớn: đánh cho mày chết cái thứ ngụy quân , ngụy quyền nè, mày không nghe lời tao nè...chết đi con, rồi cứ thế mà quất mấy thằng con và quất luôn vào mấy cây chuối của nhà tui mới trồng.
Anh tôi tức lắm, muốn chạy sang đá cho hắn mấy cái, nhưng mẹ tôi kéo anh lại, thôi kệ nó con, nó có rượu đừng đụng đến nó, ...nó mượn rượu để ăn hiếp mình hoài mẹ thấy không, người gì mà sống trên đất của người ta mà làm tàng quá.
Rồi ngày tháng dần qua...gia đình tôi cặm cụi, nhịn nhục sống, có lẻ do cách đối xử của mẹ tôi và tự cảm thấy xấu hổ, khi nghe mẹ tôi gợi ý cho 1 công đất phía đầu đất nhà tôi để cất nhà, họ đã đồng ý dọn đi.
Ba về, nhà cửa đã ổn định, có 1 ít xoài và ổi, ba muốn nuôi cá rô phi và mở 1 quán nước nhỏ trước nhà cho khuây khỏa vì sức khỏe ba tôi yếu lắm, không làm nổi việc đồng áng vả lại hằng tháng đều phải ra xã trình diện.
Ủy ban xã cách nhà tôi 10 cây số, mỗi ngày chỉ có 1 chuyến đò lúc 2 giờ sáng, nếu trể sẽ phải lội bộ. Mỗi lần ba trình diện đều đến tối mịt mới về tới nhà, mẹ hỏi ba làm gì ở xã sao lâu vậy, ba nói gặp bạn bè uống cà phê rồi về nhà nó chơi, ba nói sao mẹ nghe vậy.
Tình cờ, có người bà con ở gần xã về đi đám cưới ghé thăm cô, dượng Năm, (mẹ tôi thứ năm), hôm đó ba đi chích thuốc, anh ấy kể lại với mẹ tôi là thấy ba thỉnh thoảng đi lượm rác ở chợ cùng với 1 vài người nữa, anh sợ ba ngại nên không có kêu ba.
Mẹ tôi nghe xong, vở lẽ khóc rưng rức, thì ra xã bắt ba tôi lượm rác chợ sau mỗi lần trình diện.
Ba tôi thế đó, ông không bao giờ hé lộ nửa lời với chúng tôi, thời gian ông ở tù và những lần đi ra xã...ông đã sống ra sao và bị buộc làm những gì.
Sau 7 năm về, đi bác sĩ thì lục phủ, ngũ tạng của ba đã rã rời bởi vì 1 khoảng thời gian dài thiếu dinh dưỡng, lao động quá sức. Bộ phận nào cũng nhiễm bệnh hết rồi. Nhà nghèo, con đông, mẹ buồn vì không có tiền lo được cho ba những món ăn ngày xưa ba thích.
Lần ấy, Ba đi RG trị bệnh, luôn tiện thăm tôi đang ở trọ nhà cậu Tư để học, ngày Tết được nghỉ học, tôi cùng ba ra bến xe RG để đón xe về quê ăn Tết. Trong lúc chờ xe chạy ba và tôi vào quán để ăn gì đó dặm bụng cho chuyến đi dài.
Sau khi gọi món ăn cho tôi, ba gọi cho mình phần bánh mì , bò kho, tôi nhìn giá tiền liền nhăn mặt vì mắc quá, có lẽ là món cao giá nhứt thì phải...ba như hiểu ý tôi liền nhỏ nhẹ nói , cho ba ăn lần này thôi nha con...tôi cắn môi , không nói.
Nhìn ba ăn ngon lành, chỉ 1 loáng là hết sạch...tôi nhận ra là ba đã lâu lắm rồi không có được 1 bữa ăn cho ra hồn ...con xin lỗi là đã có ý trách hờn ba, ba của con.
Và như ba đã hứa, ba chỉ ăn lần này thôi, 3 tháng sau ba tôi mất vì cơ thể đã cạn kiệt hết rồi.
Giờ này, bên VN, mẹ và các anh chị ,em đang quây quần cúng giổ cho Ba, đây cũng là dịp con cháu tựu về thăm ngoại, nội , năm nay thiếu đi gánh của chị Tư...chắc không khí không được nhộn nhịp như những năm trước.
Phần tôi cũng đã chuẩn bị xong nồi bò kho, để chút nữa thắp nhang mời Ba, ăn xong bên VN bay qua bên này ăn bò kho với gia đình con, cho Be, Bo xá lạy Ông Ngoại kính yêu của 2 cháu. Ước gì...phải chi...

Hôm nay, tình cờ vào Blog của Bác Trương Duy Nhứt, tôi giật mình sửng sốt, dụi mắt nhìn lại mấy lần tờ lịch trên bài viết của Bác Nhứt, thảng thốt nhận ra sự trùng hợp bất ngờ, vì ngày mất của Ba tôi trùng đúng vào ngày 30 tháng Tư của 8 năm trước (30-4-1975 nhằm ngày 19-3 năm Ất Mão), phải chăng đó chính là ngày định mệnh của Ba tôi?

Hình lấy từ blog của Bác TDN